2023: Wayar Da Kan Matasa Game da Gujewa Afkawa Yin Amfani Da Miyagun Kwayoyi
By: Yusuf A Yusuf
Shaye-shayen miyagun kwayoyi dai na zama tamkar ruwan dare a cikin al’ummar Najeriya, musamman a yankin Arewacin kasar nan. Ana fara shi sau da yawa azaman neman jin daɗi kuma sai yazo ya zama abin yi a kowanne lokaci da sei mutum yayi zaiji dadi.
Shaye-shayen muggan kwayoyi wani mugun nufi ne na zamantakewa wanda zai iya haifar da aikata laifuka kamar sata, fashi, fataucin mutane, karuwanci tsakanin ‘yan mata masu shekaru kasa da kasa, kunar bakin wake, fyade da sauran mugayen al’adu da dabi’u.
Wani mugun hali mai tayar da hankali da ke rage ƙwarin gwiwar matasanmu zuwa ga rashin amfani, shi ne shaye-shayen miyagun ƙwayoyi. Da yawa daga cikin matasan da suka fara shi a matsayin abin nishadi a yanzu sun tsinci kansu cikin halin na aikata shi a koda yaushe.
Abin Allah wadai ne ga ’yan siyasa da suke yawan baiwa magoya bayansu irin wadannan miyagun kwayoyi domin su yi abin da suke so. Yawancin ‘yan siyasa a zamanin yau sun ɗauka a matsayin kasuwanci ko tushen wadatar kansu.
Wasu ’yan siyasa da ke sha’awar fafatawar neman mukamai a zaben 2023 dillalan miyagun kwayoyi ne, wasu ma sun zama manyan dillalai acikin harkar.
*Illar Shaye-Shayen Miyagun Kwayoyi*
Duba cikin wasu cututtuka na shaye-shayen ƙwayoyi, farkon tunanin da za a gani shine lafiyar hankali, Matsalolin lafiyar kwakwalwa irin su bacin rai, rashin ci gaba, rashin tausayi, ja da baya, da sauran matsalolin zamantakewa akai-akai suna da alaƙa da shaye-shaye a tsakanin matasan Najeriya.
Wata illar kuma shine keɓancewa ko Kuma nuna kyama ga masu Shan kwayoyin a tsakanin takwarorinsu.
Matasa masu amfani da muggan ƙwayoyi sukan daina zuwa makaranta da yin ayyukan Jin Kai ga al’umma, suna hana takwarorinsu da al’ummominsu kyakkyawar gudummawar da za su iya bayarwa acikin zamantakewar su ta rayuwa.
Illar da shaye-shayen kwayoyi na matasa ke haifarwa ga tattalin arziƙi ya wuce kima domin yanada matukar yawa.
Suna haifar da asarar kuɗi da baƙin ciki ga waɗanda suka fada Wannan Muguwar Al’ada, da ƙarin nauyi ga tallafin matasa waɗanda ba za su iya zama masu dogaro da kansu ba.
*An Zargi ‘Yan Siyasa Game da Yawaitar Shaye-Shaye*
Read Also:
Abin takaicin shi ne yadda jami’an tsaro musamman hukumar yaki da sha da fataucin miyagun kwayoyi ta kasa wato NDLEA suka bankado wasu bayanai da suka gano akwai alaka tsakanin miyagun kwayoyi da bangar siyasa. Wato da yawa daga cikin matasa suna shan miyagun kwayoyi ne saboda wasu ‘yan siyasa sun shigar da su sansaninsu don yakar abokan hamayyarsu na siyasa.
Shugaban hukumar ta NDLEA, Janar Buba Marwa (Rtd), ya bayyana amfani da miyagun kwayoyi a matsayin babban abin da ke haddasa mafi yawan tashe-tashen hankula a kasar nan.
Da yake jawabi a wajen bikin cika shekaru 15 da kafa kungiyar Marubuta Masu Kare Hakkokin Dan Adam (HURIWA), Marwa ya zargi ’yan siyasa masu rajin ko a mutu ko ayi rai akan yawaitar yaduwa da shan miyagun kwayoyi a lokutan zabe.
*Kokari Gameda Magance Matsalar*
Don haka Marwa ya ce hukumar za ta zagaya kasar nan domin kawar da duk wasu miyagun kwayoyi tare da hukunta duk wadanda ke da hannu wajen rabon su.
Ya ce: “Muna sane da rawar da miyagun kwayoyi da sinadarai ke takawa wajen ta’azzara tarzoma da tabarbarewar doka da oda. Magungunan ƙwaƙwalwa kamar methamphetamine, opioids na tabar wiwi suna taka muhimmiyar rawa wajen aikata tashin hankali lokacin zabe.
“A dangane da haka, za mu bijiro da daukar matakin da ya dace a daidai lokacin da kasar nan ke kara kusanto da yakin neman zabe, ta hanyar amfani da kayayyakin aiki na hukumar domin ganowa, dakile da kuma kawar da abubuwa masu hadari na kwayoyi daga kowane lungu da sako na al’umar kasar nan.”
An gano wani faifan bidiyo inda Wani dan siyasa kuma dan takarar babbar jam’iyyar siyasa a Arewa yana rabawa magoya bayansa miyagun kwayoyi a wani gangamin yakin neman zabe a yankunansu. Al’amarin dai ya fusata al’umma a shafukan sada zumunta na ‘yan Najeriya.
*Nasiha Ga Masu Zabe da ‘Yan Siyasa*
Yana da kyau Jama’a su sani cewa, zaben ’yan siyasa da aka tabbatar da su na tarihi na ta’ammali da miyagun kwayoyi ko kuma yin kasuwancin ta tamkar jefa al’ummar kasar cikin rudani.
Ya kamata ‘yan Najeriya su yi tunani sosai yayin da suke zabar ‘yan takarar da za su wakilce su a zaben 2023.
’Yan siyasa su daina amfani da matasa a matsayin ’yan bangar siyasa da masu safarar miyagun kwayoyi, su sanya su cikin tsarin sana’o’in dogaro da kai tare da cusa musu kyawawan halaye da tarbiya domin su zama jakadu nagari a cikin al’umma.
Fiye da komai, yakamata gwamnati ta wuce daukar matakin hukunci kawai, amma ta sa masana ilimin halayyar dan adam su gano musabbabin wadannan munanan dabi’u.
